Hooikoorts is een allergische reactie van de slijmvliezen van de neus en ogen. Mensen met hooikoorts reageren buitenproportioneel op onschuldige stofjes in de lucht, zoals stuifmeel (pollen) van grassen, bomen of struiken. Hooikoorts kan erg vervelend zijn. In sommige periodes in het jaar gaan mensen met hooikoorts zelfs liever niet naar buiten, omdat de allergische reactie zorgt voor veel ongemakken zoals een snotneus, kriebelhoest, jeukerige en branderige ogen, niesbuien, gezwollen en rode ogen, hoofdpijn en vermoeidheid.
De oorzaak van hooikoorts is bij veel mensen niet bekend. Een mogelijke oorzaak is chronische hyperventilatie; voortdurend te veel en te diep ademen. Niets in het lichaam gebeurt zomaar. Volgens Konstantin Buteyko is hooikoorts een verdedigingsmechanisme van het lichaam. Het wil proberen te voorkomen dat te veel koolzuurgas het lichaam verlaat. Verlies van te veel koolzuurgas heeft ernstige nadelige gevolgen voor het functioneren van een aantal belangrijke processen in je lichaam. Koolzuurgas zorgt namelijk voor het transport van zuurstof in je bloed naar je cellen (als dat misgaat, dan ontstaat het zgn. Bohr effect).
Daarnaast zorgt chronische hyperventilatie voor een stress reactie met als gevolg een verkramping van het gladde spierweefsel om alle vaten, holtes en zakken in je lichaam.
Terug naar hooikoorts en wat er gebeurt volgens Buteyko. Allereerst gaat de neus dicht zitten in een poging de ademhaling af te remmen en het koolzuurgas in het lichaam te behouden. Veel mensen gaan vervolgens door hun mond ademen. Wat vervolgens de hyperventilatie erger maakt en bovendien voor een verslechtering van de omstandigheden in je longen zorgt. Er komt immers koudere, drogere en vervuilde lucht je longen binnen omdat je mond de lucht niet goed verwarmt, bevochtigd en filtert.
Daarnaast stimuleert een lage concentratie koolzuurgas in het bloed de productie van histamine. Histamine wordt normaal gesproken door het immuunsysteem geproduceerd wanneer lichaamsvreemde stoffen het lichaam binnendringen. Histamine rekent af met deze “indringers”. Maar bij een laag koolzuurgehalte in je bloed wordt histamine geproduceerd terwijl er eigenlijk nog niets aan de hand is. Het gevolg kan zijn dat het immuunsysteem in de war raakt en onschadelijke prikkels (zoals pollen) als gevaarlijk gaat zien. Het reageert dan met een overdreven reactie op deze prikkels.
Door rustiger en minder diep te leren ademhalen blijft er meer koolzuurgas achter in het bloed en blijft een stress reactie van het lichaam achterwege. Dat betekent dat het immuunsysteem weer normaal gaat reageren op prikkels en hooikoorts klachten (of andere allergische reacties) verdwijnen.
